Brzózki (niem. Althagen)

Niemiecka nazwa Althagen oznaczała stary płot czyli ogrodzenie zbudowane w tym przypadku z gałęzi grabiny i tarniny. Nazwa Brzózki stanowi formę zdrobniałą określenia grupy drzew z gatunku brzoza.
W przeszłości osada została założona w typie ulicówki. Taki stan zachował się i obecnie posiada zabudowę spójną. Pierwsze pisane wzmianki pochodzą z 1786 roku, kiedy to wieś była majątkiem stanowiącym własność rządową i sprzedana została na rzecz Gotfryda Krygera i Jana Chrystiana Zastrowa. W 1865 roku majątek był w posiadaniu Fryderyka Ferdynanda Krugera, który na wschodnim krańcu wsi wybudował założenie dworskie.

• zachowało się we wsi szereg zabudowań chłopskich m.in. dom nr 6 z II połowy XIX wieku o konstrukcji ryglowo-ceglanej, w którym do 1945 roku funkcjonował sklep; obora gospodarstwa nr 7 i budynek gospodarczy nr 14 z końca XIX wieku, w którym mieściła się wiejska pralnia i warsztat naprawczy. Z tego samego okresu pochodzą także: zabudowania gospodarcze nr 25 – w skład których wchodzą dom i budynek gospodarczy, a także chałupy nr 30, 32 i 34. Budynki te zostały zbudowane z materiału miejscowego, który pozyskiwano z otaczającej wieś puszczy (konstrukcje belkowe) i brzegów Zalewu Szczecińskiego (trzcina na pokrycie dachu).

3.JPG
4.JPG

• w centrum osady istniał cmentarz i kaplica cmentarna, rozebrana w 1954 roku.

5.JPG

• ciekawym XX wiecznym zabytkiem Brzózek, leżącym już na terenie Trzebieradza (Popielewo) jest pałac. Ufundowany przez cesarza Wilhelma II i zbudowany został w stylu historyzmu z elementami neoklasycystycznymi – na planie prostokąta. Usytuowano go w kierunku wschód-zachód z fasadą skierowaną na wody Zalewu Szczecińskiego. Jest to budynek siedmioosiowy, piętrowy z dwoma skrzydłami bocznymi. Wejście główne z reprezentacyjnymi schodami i gankiem z balkonem wsparte jest na sześciu modylionach (kolumnach). Część środkową wieńczą trójkątne tympaony z dekoracjami w polu. Lica ścian wykonane są z cegły klinkierowej z oknami o dekoracyjnym wykończeniu. Całkowita kubatura budynku wynosi 7150 m3, a powierzchnia 900 m2. Cały teren jest ogrodzony, a wejście stanowi kuta brama z dwoma symetrycznie ulokowanymi
furtkami. Do pałacu prowadzi aleja wysadzana lipami. Pierwotne przeznaczenie pałacu to sanatorium dla zasłużonych oficerów niemieckiej marynarki wojennej.

2.JPG
7.JPG
9.JPG
8.JPG

• obok pałacu znajdują się budynki towarzyszące: tzw. dworek – czyli dawny budynek mieszkalny służby i ujeżdżalnia. Całości dopełniała stajnia i wozownia. Po przebudowie w roku 1968 budynki towarzyszące przeznaczono na stołówkę i zaplecze administracyjne.

Horst.jpg

• pałac został zbudowany na terenie parku, nieco starszego bo z II połowy XIX wieku. Teren ten o obszarze 6,19 ha wcześniej zaprojektowany jako ośrodek wypoczynkowy generalicji niemieckiej o
kryptonimie Holzablage (skład drewna) stanowi jedną z najcenniejszych kolekcji dendrologicznych na Pomorzu. Niektóre okazy mają znacznie więcej niż 100 lat. Rosną tu unikatowe drzewa w skali Polski jak: ostrokrzew kolczasty, świerk sitkajski, jodła olbrzymia, jodły greckie i kaukaskie, cyprysik nutkajski, modrzewie europejskie i japońskie, orzesznik pięciolistny, skrzydłorzech kaukaski, dąb kaukaski, dąb bezszypułkowy (395 cm obwodu), klon srebrzysty, buki czerwonolistny, brzozy brodawkowe i kilka innych gatunków egzotycznych. Wśród runa leśnego można spotkać paproć – długosz królewski.

10.JPG

• na terenie parku znajdują się pozostałości po sztucznej grocie (o wymiarach 350 cm długości i 150 cm wysokości). Grota została zbudowana z materiału optycznie przypominającego rafę koralową. Badający strukturę materiału naukowcy nie wypowiedzieli się jednoznacznie, gdyż ściance groty znaleziono obok wspomnianego materiału elementy przypominające żużel, lawę wulkaniczną i inne. Pozostałości po parkowej grocie w/g niektórych osób posiadają moc leczniczą. Uzdrowieni, w 1999 roku, w podzięce za uzdrowienie chorej pozostawili na "ściance" figurkę Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Mieszkańcy Brzózek utrzymują, że ten niezwykły "kamień" ma moc leczniczą.

6.JPG

• Brzózki to istne zagłębie jeździeckie. Miłośnicy jeździectwa z pewnością spędzą tu milo czas. Na zdjęciu konie ze "Stajni".

1.jpg

Okolice wsi to tereny atrakcyjne turystycznie dla plażowiczów (plaża nad zalewem), turystów pieszych (POL Czerwony Szlak Puszczy Wkrzańskiej) oraz rowerzystów (Czerwony Szlak "Puszcza Wkrzańska").

(wig)

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License