Gunice

GUNICE (niem. Gunitz)

Gunice pochodzi od słowiańskiego określenia gunia czyli halizna. W ten sposób określano powierzchnie leśne pozbawione drzewostanu lub ziemie leżące odłogiem przez dłuższy czas.

Trzy kilometry na zachód od Tanowa, wśród lasów Puszczy Wkrzańskiej, nad rzeką Gunicą, znajdowała się niewielka osada. Dziś rumowisko gruzów i rosnące wkoło nich drzewa owocowe to ślady dawnej świetności wioski w formie ulicówki.

Istniejący tu w czasach średniowiecznych zamek był główną ostoją tutejszych możnowładców i władców osady Gunitz (niemiecka nazwa Gunice).

Jedna z zachowanych do dziś legend wspomina, iż rycerz władający wówczas zamkiem zaprosił w roku 1295 księcia pomorskiego Barnima II i wywiózł go na polowanie w okolice Entenpoehl zwanego wówczas Kaczą Żuławą i dokonał na księciu okrutnego mordu (wspomniano o tym opisując przeszłość Dobieszczyna). Na przełomie XVIII i XIX wieku istniejące tu włości podzielono na dwie części: A i B. Gunice "A" były do połowy XIX wieku częścią dóbr należących do możnej rodziny von Ramin. Gunice "B" trafiły natomiast do innego rodu niemieckiego z Krackowa. Silny i bogaty ród von Ramin nie mógł się jednak pogodzić z faktem podziału i w roku 1816 wykupił część "B" gunickiego majątku od Krackowian. Strukturalna przebudowa posiadłości Gunice objęła również zakup w roku 1820 folwarku w Leśnie Górnym, tworząc tam zupełnie odrębny majątek. Tak scalone Gunice miały przejść również przebudowę architektoniczną.

Na gruzach zamku, który spłonął w bliżej nieznanych okolicznościach został wybudowany pałac z czerwonej cegły - parterowy, otynkowany, o kamiennych fundamentach w stylu klasycystycznym. Do pałacu prowadziły dwa kolumnadowe wejścia. Wydłużony parter budynku nakryty był wysokim strychem opatrzonym w liczne okna, gdzie znajdowało się kilka pomieszczeń mieszkalnych i gospodarczych.

3.JPG

Na początku naszego wieku pałac został zamieniony w siedzibę jednej z loży masońskich. Na ścianach i stropie głównej sali pałacu widniały ozdoby w kształcie sześcioramiennych gwiazd i kielni - stanowiących symbole organizacji.

W latach pięćdziesiątych pałacyk został przystosowany do funkcji dworku myśliwskiego dla jednego ze szczecińskich kół łowieckich, a później - z powodu braku siły roboczej w Rejonie Lasów Państwowych - zorganizowano tam koszary dla junaków Służby Polsce - i wreszcie po paru latach przekazano go Nadleśnictwu w Trzebieży.

4.jpeg

W latach 1962-63 pałac w Gunicach podzielił los wielu innych budowli na tzw. "uboczu". Został zupełnie rozebrany, a cegły wysłano do odbudowującej się Warszawy.

2.JPG

Podobny los spotkał też pozostałe budynki osady, szczególnie zaś te, które nie nadawały się do remontu. Tak więc osada powoli wymierała i już w roku 1972 zamieszkiwało ją zaledwie 25 osób - w czterech dobrze zachowanych gospodarstwach podworskich. W roku 1991, w wyniku pożaru, spłonął ostatni obiekt - leśniczówka, której gospodarzem były Lasy Państwowe.

Dziś wśród lasów przylegających do dawnego dworu, do którego od drogi Tanowo - Węgornik prowadzi piękna aleja kasztanowa - spotkać można wspaniałe świerki oraz cisy, czerwony buk i choinę kanadyjską - stanowiące zapewne pozostałość po przydworskim parku.

Niedaleko wsi Gunice położony jest leśny cmentarz rodu Raminów, którzy przez długi okres czasu byli właścicielami tego majątku. Na cmentarzyku znajduje się łącznie pięć nagrobków - przeważnie w formie naturalnych kamieni z odpowiednimi, bardzo lakonicznymi napisami. Tylko jeden nagrobek wykonany jest z tzw. "sztucznego kamienia". Zwraca uwagę brak symboliki religijnej na nagrobkach (zaledwie na jednym pomniku znajduje się zarys krzyża).

1.JPG

Analiza inskrypcji na nagrobkach wskazuje, że w co najmniej dwóch przypadkach mamy do czynienia z grobami symbolicznymi (daty śmierci tych osób są późniejsze niż 1945 r.). Cmentarz przez wiele lat był zaniedbany, dopiero w 2005 r. z inicjatywy, mieszkającego w Niemczech, jednego z potomków rodu Raminów został uporządkowany i odnowiony.


(wgaw)

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License